دانلود pdf تغذیه سالم در دوران سالمندی
تغذیه سالم در دوران سالمندی
اهمیت تغذیه در دوران سالمندی
تغذیه مناسب به عنوان عامل تقویت کننده جسم وروح و تامین کننده انرژی لازم برای فعالیتهای روز مره در تمام دوران زندگی به خصوص در دوران کهولت سن و سالمندی از اهمیت زیادی برخوردار است .در دوران سالمندی به دلیل بالا بودن سن و کاهش فعالیت های بدنی نیازهای بدن به مواد غذایی تغییر می کند که این تغییر در کاهش انرژی دریافتی مشهود میشود . بهبود رژیم غذایی و مراقبت های تغذیه ای در این دوران بسیار ضروری و مهم است که سلامت بدن در این مرحله از زندگی حفظ شود و سالهای انتهایی عمر با نشاط و راحتی بیسشتری طی شود که ماحصل آن لذت بردن از زندگی است . با تغذیه سالم قدرت روحی و جسمی حفظ میشود که این خود منجر به بهبود کیفیت زندگی و متعاقب آن افزایش امید به زندگی و طول عمر بیشتری است .
چگونه میتوان یک برنامه غذایی مناسب برای سالمندان تنظیم کرد :
برنامه ریزی غذایی برای سالمندان با توجه به شرایط خاص این دوره تفاوتهایی با دوره قبل از سالمندی دارد . تنظیم برنامه غذایی در این دوران بستگی به نیازهای بدنی این افراد دارد و بعد از آن باید بدانید از چه مواد غذایی و به چه مقدار بخورند تا این عزیزان سلامتی خود را حفظ کنند .به طور کلی نیازهای غذایی بدن شامل انرژی ، پروتئین ،چربی ، ویتامین ها و مواد معدنی و آب است . درباره هریک از این شش نیاز غذایی باید بدانیم بدن به چه مقدار از این گروهها نیاز دارد .
انرژی :
هر ماده غذایی بعد از سوخت وساز در بدن انرژی آزاد می کند که این انرژی به منظور تامین سوخت لازم برای سلول های بدن و فعالیت های قسمتهای مختلف بدن می باشد . با افزایش سن نیاز به انرژی کمتر میشود . این کم شدن نیاز به انرژی به خاطر کوچک شدن بافت عضلانی و کاهش فعالیتهای فیزیکی است . در حالیکه در این دوران اضافه وزن مشاهده گردیده نیاز به انرژی دریافتی در این حالت بسیار کمتر میشود . حتی روزهایی که سالمندان نیز استراحت میکنند و یا در حالت بستری شدن هستند ، نیاز به انرژی کمتر از حالتی است که مثلا سالمندان پیاده روی یا ورزش می کنند . انرژی لازم برای بدن به اندازه فعالیت و شرایط جسمانی این عزیزان می باشد . توصیه می گردد رژیم غذایی سالمندان کم کالری ولی مغذی و سبک و زود هضم باشد .
قندها و مواد نشاسته ای :
مواد قندی ونشاسته ای به مقدار زیاد و به عنوان منابع اولیه و مهم انرژی برای بدن مورد نیاز است و بهتر است حدود 55 تا 60 درصد رژیم غذایی از این گروه تامین شود . از این گروه می توان برنــج ، نـــان ، غلات و سیب زمینی را نام برد . سبزی ها ، دانه ها ، حبوبات و میوه ها هم حاوی مواد قندی و نشاسته ای و همین طور فیبر و املاح هستند .
پروتئین :
یکی از مهمترین گروههای غذایی در تغذیه سالمندان را پروتئین تشکیل می دهد . پروتئین در غذاهایی مانند گوشت ، تخم مرغ ، پنیر و حبوبات وجود دارد . عضلات بدن محل ذخیره پروتئین است . از آنجایی که در این سنین عضلات به تحلیل میرود ، در نتیجه مقدار پروتئین بدن در دوره سالمندی کمتر میشود . بنابراین بایستی در این دوران پروتئین بیشتری مصرف گردد . میزان نیاز روزانه به پروتئین 20 تا 25 درصد می باشد . با توجه به اینکه پروتئین های حیوانی در مقایسه با پروتئین های گیاهی کاملتر هستند ، در صورت امکان توصیه میشود بیشتر از پروتئین های حیوانی استفاده کنند .
چربی :
چربی ها از مواد پر انرژی محسوب میشوند و با افزایش سن بر مقدار چربی بدن افزوده می شود . درنتیجه بایستی مصرف چربی را در رژیم غذایی سالمندان کاهش داد . چربی ها کمک به بهبود طعم غذا می کنند و برای سالمندان که اشتهای لازم برای غذا ندارند توصیه می شود از منابع چربی مفید مثل روغن زیتون یا هسته انگور یا روغن کلزا که حاوی آنتی اکسیدانها و ویتامین های محلول در چربی هستند در برنامه غذایی استفاده گردد . مصرف روغن ها بایستی 25 تا 30 درصد رژیم غذایی سالمندان باشد که این میزان بستگی به شرایط فیزیکی و نوع بیماری این عزیزان دارد.
ویتامین ها و مواد معدنی :
در دوران سالمندی به دلیل کاهش مصرف غذا و کاهش جذب ویتامین ها از مواد غذایی ، میزان ویتامین ها در بدن کاهش می یابد و نیاز بدن به ویتامین ها و املاح و مواد معدنی بیشتر میشود . میزان مورد نیاز ویتامین ها و انواع آن را میتوان در رژیم غذایی متعادل و مصرف متعادل 4 گروه اصلی غذا جبران کرد . ویتامین های گروه A,E,C,B,D از جمله ویتامین ها هستند . مواد معدنی مورد نیاز در دوره سالمندی کلسیم ،آهن ، روی و منیزیوم است . کمبود مواد معدنی در بروز و تشدید بیماریها در سالمندان و کند نمودن روند پیری بسیار موثر است .
برای پیشگیری از بیماری های قلبی به افراد مسن توصیه میشود علاوه بر پرهیز از مصرف دخانیات و مواد غذایی شور ، پرنمک ، روغن های نباتی و حیوانی ، کره ، غذاهای کلسترول دار نظیر تخم مرغ ، گوشت قرمز ، کله پاچه جگر ، دل ، قلوه، غذاهای سرخ شده کمتر مصرف کنند و به جای آ نها از میوه ها ، سبزی ها ، روغن ها ی گیاهی ،گوشت سفید مثل مرغ و ماهی ،مغز دانه ها ،حبوبات ،شلغم و اسفناج استفاده کنند . دربین ماهی ها بهترین نوع ماهی برای این گروه ماهی های روغنی نظیر حلوا ، قباد ،شیر ،کیلکا و اوزون برون است .
دانلود pdf تغذیه سالم در دوران سالمندی